სიახლეები

დეტალები: ავტორი: ახალი ეკონომიკური სკოლა –საქართველო; 25 სექტემბერი 2025

ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსი: კონცეფცია, მნიშვნელობა და
საქართველოს მდგომარეობა

შესავალი: რა არის ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსი?

ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსი არის კრიტიკულად მნიშვნელოვანი საზომი, რომელიც აფასებს ქვეყნებს იმის მიხედვით, თუ რამდენად
თავისუფლად შეუძლიათ მოქალაქეებს და ბიზნესებს ეკონომიკური აქტივობების განხორციელება. ეს ინდექსი, რომელიც კანადის Fraser Institute-ის მიერ არის შემუშავებული, ეფუძნება ფუნდამენტურ იდეას: როდესაც მთავრობა იცავს ინდივიდუალურ უფლებებს, განსაკუთრებით საკუთრების უფლებებს, ხელს უწყობს თავისუფალ ვაჭრობასა და კონტრაქტების დადებას, ეს ქმნის ნიადაგს ეკონომიკური ზრდისა და კეთილდღეობისთვის. ინდექსის ავტორები და კვლევები ადასტურებენ, რომ ქვეყნები, სადაც ეკონომიკური თავისუფლების მაჩვენებელი მაღალია, ხასიათდებიან უფრო მაღალი მშპ-ს მაჩვენებლით ერთ სულ მოსახლეზე, მაღალი ინვესტიციების მოცულობით, დაბალი სიღარიბის
დონით და ცხოვრების უკეთესი ხარისხით.

კვლევის მეთოდოლოგია: გაზომვის 5 ძირითადი სფერო
ინდექსი ეკონომიკურ თავისუფლებას ხუთ ძირითად სფეროში აფასებს,
თითოეულში კი კონკრეტული კომპონენტები გამოიყენება საბოლოო ქულის
გამოსაანგარიშებლად:

1. მთავრობის ზომა (Size of Government): ეს სფერო აფასებს სახელმწიფო
ხარჯების, ტრანსფერების, სუბსიდიების და სახელმწიფო საკუთრებაში
არსებული საწარმოების ზომას ეკონომიკაში. დაბალი მაჩვენებელი
მიუთითებს მცირე მთავრობაზე, რაც ეკონომიკური თავისუფლების
ინდექსში დადებითად ითვლება.

2. სამართალწარმოება და საკუთრების უფლებები (Legal System & Property
Rights): ეს ყველაზე კრიტიკული კომპონენტია. ის აფასებს სასამართლო
სისტემის დამოუკიდებლობას, კანონის უზენაესობას, კერძო საკუთრების
დაცვის ხარისხს, პოლიციის სანდოობასა და სამართლებრივი სისტემის
მთლიანობას.

3. ჯანსაღი ფული (Sound Money): ეს სფერო აფასებს მონეტარული სისტემის

სტაბილურობას, მათ შორის ინფლაციის დონეს, ფულის მიწოდების ზრდას
და ვალუტის სტაბილურობას.

4. საერთაშორისო ვაჭრობის თავისუფლება (Freedom to Trade Internationally):
ეს კატეგორია აფასებს ტარიფებს, სავაჭრო ბარიერებსა და კაპიტალის
მოძრაობაზე დაწესებულ კონტროლს.

5. რეგულირება (Regulation): ეს კომპონენტი ითვალისწინებს ბიზნესის,
შრომის ბაზრისა და საკრედიტო ბაზრის რეგულაციებს. დაბალი
ბიუროკრატიული ბარიერები და მოქნილი ბაზრები მაღალი ქულით
ფასდება.

წარმატებული და წარუმატებელი ქვეყნები: გლობალური მაგალითები
ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსის ლიდერები, როგორც წესი, ისეთი
ქვეყნები არიან, როგორებიცაა სინგაპური, ახალი ზელანდია და შვეიცარია. მათი
წარმატება განპირობებულია:

 ძლიერი ინსტიტუტებით: ამ ქვეყნებში მკაცრად დაცულია კანონის
უზენაესობა, რაც მოიცავს სასამართლო სისტემის სრულ
დამოუკიდებლობას და კერძო საკუთრების ხელშეუხებლობას.
 მცირე მთავრობის როლით: დაბალი გადასახადები და მინიმალური
ბიუროკრატია ბიზნესის სწრაფ ზრდას უწყობს ხელს.
 ღია ვაჭრობით: ლიდერები აქტიურად არიან ჩართულნი გლობალურ
ვაჭრობაში.

მეორე მხარეს, ვენესუელა, სუდანი და ზიმბაბვე ინდექსის ბოლოში არიან, რაც
ხასიათდება სუსტი ინსტიტუციებით, საკუთრების უფლებების დაუცველობით,
მაღალი ინფლაციით, კორუფციითა და სახელმწიფო სექტორის დომინირებით
ეკონომიკაში.
ეკონომიკური თავისუფლება პირდაპირ კავშირშია ქვეყნის კეთილდღეობასთან.
ინდექსის ავტორებისა და სხვა კვლევების თანახმად, რაც უფრო თავისუფალია
ეკონომიკა, მით უკეთესია მისი მაჩვენებლები თითქმის ყველა სოციალურ და

ეკონომიკურ სფეროში. ქვემოთ მოცემულია სტატისტიკური არგუმენტები,
რომლებიც ადასტურებს ეკონომიკური თავისუფლების უპირატესობებს:

1. ეკონომიკური ზრდა და კეთილდღეობა
 მშპ ერთ სულ მოსახლეზე: ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსის
პირველ კვარტლში (ყველაზე თავისუფალი) შემავალ ქვეყნებში მშპ ერთ
სულ მოსახლეზე საშუალოდ $50,300-ს შეადგენს, ხოლო ყველაზე
ნაკლებად თავისუფალ ქვეყნებში (ბოლო კვარტლი) ეს მაჩვენებელი
მხოლოდ $6,500-ია. ეს გვიჩვენებს, რომ ეკონომიკურად თავისუფალ
ქვეყნებში ადამიანები დაახლოებით 7.7-ჯერ უფრო მდიდარი არიან.
 ეკონომიკური ზრდის ტემპი: 2000-2020 წლების მონაცემებით, პირველი
კვარტლის ქვეყნების საშუალო წლიური ეკონომიკური ზრდა 2.7%-ს
შეადგენდა, მაშინ როცა ბოლო კვარტლის ქვეყნებში ეს მაჩვენებელი 0.8%-ს
არ აღემატებოდა.

2. სიღარიბის შემცირება და დასაქმება
 სიღარიბის დონე: ყველაზე თავისუფალ ეკონომიკებში მოსახლეობის
მხოლოდ 1.5%-ზე ნაკლები ცხოვრობს უკიდურეს სიღარიბეში, ხოლო
ბოლო კვარტლის ქვეყნებში ეს მაჩვენებელი 18%-ს აღწევს. ეს გვიჩვენებს,
რომ ეკონომიკური თავისუფლება სიღარიბესთან ბრძოლის ყველაზე
ეფექტური გზაა.
 უმუშევრობის დონე: პირველი კვარტლის ქვეყნებში უმუშევრობის
საშუალო დონე 5.5%-ია, რაც მნიშვნელოვნად დაბალია ბოლო კვარტლის
ქვეყნებთან შედარებით, სადაც უმუშევრობის საშუალო მაჩვენებელი
14.2%-ია.

3. ჯანმრთელობა და სიცოცხლის ხანგრძლივობა
 სიცოცხლის ხანგრძლივობა: ყველაზე თავისუფალი ეკონომიკის მქონე
ქვეყნებში სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 81 წელია, ხოლო ყველაზე
ნაკლებად თავისუფალ ქვეყნებში 66 წელია. ეს სხვაობა პირდაპირ

კავშირშია ჯანდაცვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობასთან და ზოგადად
ცხოვრების უკეთეს პირობებთან.
 ჩვილთა სიკვდილიანობა: ეკონომიკურად თავისუფალ ქვეყნებში 1000
დაბადებულზე ჩვილთა სიკვდილიანობა 3.8-ია, ხოლო ნაკლებად
თავისუფალ ქვეყნებში 43.1. ეს მაჩვენებელი განსაკუთრებით ნათლად
აჩვენებს ეკონომიკური თავისუფლების დადებით გავლენას სოციალურ
კეთილდღეობაზე.

4. პოლიტიკური და სამოქალაქო თავისუფლებები
 პოლიტიკური უფლებები: ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსის
მიხედვით, პირველი კვარტლის ქვეყნები ხასიათდებიან პოლიტიკური
უფლებებისა და სამოქალაქო თავისუფლებების უფრო მაღალი დონით. ამ
ქვეყნებში პრაქტიკულად არ არსებობს სრულად არადემოკრატიული
რეჟიმები, განსხვავებით ბოლო კვარტლის ქვეყნებისგან, სადაც
ავტორიტარული მმართველობა ხშირია.
 ადამიანის უფლებები: ეკონომიკურად თავისუფალ ქვეყნებში ნაკლებია
ადამიანის უფლებების დარღვევები, როგორიცაა უნებართვო დაკავება,
წამება ან პოლიტიკური რეპრესიები.
სტატისტიკური მონაცემები ცალსახად მიუთითებს, რომ ეკონომიკური
თავისუფლება არ არის მხოლოდ ეკონომიკური ზრდის, არამედ სიღარიბის
შემცირების, ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუმჯობესებისა და პოლიტიკური
და სამოქალაქო თავისუფლებების განვითარების მნიშვნელოვანი ფაქტორი.

საქართველოს ეკონომიკური თავისუფლების დინამიკა (2000-2023)
საქართველოს პროგრესი მართლაც შთამბეჭდავია. 2000 წელს ქვეყანა 73-ე
ადგილზე იყო 6.34 ქულით, ხოლო 2023 წლისთვის 7.69 ქულით 25-ე ადგილზე
გადაინაცვლა. ეს არის 48 პოზიციით დაწინაურება, რაც საქართველოს მსოფლიოს
ერთ-ერთ ყველაზე თავისუფალ ეკონომიკად აქცევს. ეს მიღწევა შეიძლება
რამდენიმე ძირითად ეტაპად დაიყოს:

 2000-2003 წლები (სტაგნაცია): ამ პერიოდში ქულა 6.34-დან 7.03-მდე
მერყეობდა. სახელმწიფო ინსტიტუტები სუსტი იყო, ეკონომიკური გარემო
კი – არასტაბილური.
 2004-2012 წლები (მასშტაბური რეფორმების ერა): 2003 წლის „ვარდების
რევოლუციის“ შემდეგ, საქართველომ გაატარა მასშტაბური რეფორმები,
განსაკუთრებით ბიზნესის რეგულაციების და საგადასახადო სისტემის
გამარტივების კუთხით. ამ პერიოდში ინდექსის ქულა მკვეთრად
გაუმჯობესდა და 2008 წელს 7.84-ს მიაღწია.
 2012-2023 წლები (განვითარებისა და სტაბილიზაციის ერა): ამ პერიოდში
საქართველომ განაგრძო მაღალი მაჩვენებლების შენარჩუნება.
მიუხედავად პოლიტიკური ცვლილებებისა და გლობალური
გამოწვევებისა, ქვეყნის ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსი
სტაბილურად მაღალი იყო. 2018 წელს დაფიქსირებული 23-ე ადგილი ამ
პერიოდის ყველაზე შთამბეჭდავი მიღწევა იყო.

დეტალური ანალიზი კატეგორიების მიხედვით (2023)
მოწოდებული მონაცემების მიხედვით, 2023 წლის მდგომარეობა საშუალებას
გვაძლევს, კრიტიკულად შევაფასოთ საქართველოს ძლიერი და სუსტი მხარეები.
 მთავრობის ზომა (7.35 ქულა, 48-ე ადგილი): ამ კატეგორიაში საქართველო
შედარებით მაღალ მაჩვენებელს ინარჩუნებს, რაც იმას ნიშნავს, რომ
სახელმწიფო სექტორის როლი ეკონომიკაში შედარებით მცირეა.
სახელმწიფო ხარჯები და გადასახადები არ არის ისეთი მაღალი, რომ
მნიშვნელოვნად შეაფერხოს კერძო სექტორის განვითარება.
 სამართალწარმოება და საკუთრების უფლებები (5.82 ქულა, 56-ე ადგილი):
ეს არის საქართველოს ყველაზე სუსტი სფერო, რომელიც მუდმივ
გამოწვევად რჩება. დაბალი ქულა ასახავს პრობლემებს, რომლებიც
დაკავშირებულია სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობასთან, კერძო
საკუთრების დაცვასთან და კანონის უზენაესობის სრულყოფილ
უზრუნველყოფასთან. ამ სფეროში პროგრესი გადამწყვეტი იქნება
გრძელვადიანი სტაბილურობისა და ინვესტორების ნდობის
ასამაღლებლად.

 ჯანსაღი ფული (8.90 ქულა, 40-ე ადგილი): ეს არის ერთ-ერთი ყველაზე
ძლიერი კატეგორია. მაღალი ქულა მიუთითებს საქართველოს ეროვნული
ბანკის წარმატებულ მონეტარულ პოლიტიკაზე, რომელიც
უზრუნველყოფს ინფლაციის ეფექტურ კონტროლს და ლარის შედარებით
სტაბილურობას.
 საერთაშორისო ვაჭრობის თავისუფლება (8.77 ქულა, 19-ე ადგილი): ეს
კატეგორია საქართველოს უძლიერესი მხარეა. დაბალი ტარიფები,
გამარტივებული საბაჟო პროცედურები და ღია სავაჭრო პოლიტიკა ქმნის
ხელსაყრელ პირობებს საგარეო ვაჭრობისთვის და ქვეყანას რეგიონში
ლიდერად აქცევს.
 რეგულირება (7.62 ქულა, 14-ე ადგილი): ამ კატეგორიაში საქართველო
მსოფლიოში მოწინავე პოზიციას იკავებს. ეს მაღალი მაჩვენებელი
განპირობებულია ბიზნესის მარტივი რეგისტრაციით, მოქნილი შრომის
ბაზრით და მინიმალური ბიუროკრატიული ბარიერებით.

მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს ეკონომიკური თავისუფლების საერთო
მაჩვენებელი შთამბეჭდავია, უფრო დეტალური ანალიზი გვიჩვენებს, რომ
ქვეყნის პროგრესი არათანაბარია. ქვემოთ განხილულია თითოეული სფეროს
ყველაზე წარმატებული და წარუმატებელი ნაწილები, რაც ასახავს საქართველოს
ძლიერ და სუსტ მხარეებს.
Area 1: მთავრობის ზომა (7.35 ქულა, 48-ე ადგილი)
 წარმატებული ნაწილი: სახელმწიფო საწარმოების მინიმალური მოცულობა
(10.00 ქულა). საქართველო ამ კატეგორიაში იღებს მაქსიმალურ ქულას, რაც
მიუთითებს იმაზე, რომ ეკონომიკაში სახელმწიფო საკუთრებაში
არსებული საწარმოების წილი უმნიშვნელოა. ეს ფაქტორი ხელს უწყობს
კონკურენტულ გარემოს და ამცირებს კორუფციის რისკებს.
 წარუმატებელი ნაწილი: სახელმწიფო ხარჯები (7.05 ქულა). მიუხედავად
იმისა, რომ მაჩვენებელი მაღალია, ეს არის მთავრობის ზომის ყველაზე
სუსტი კომპონენტი. ეს ნიშნავს, რომ სახელმწიფო ხარჯები მთლიან შიდა
პროდუქტთან მიმართებით შედარებით მაღალია, რაც თავის მხრივ
ამცირებს ეკონომიკურ თავისუფლებას. მთავრობის ზომის კიდევ უფრო
შემცირება პოზიტიურად იმოქმედებს ინდექსის საერთო მაჩვენებელზე.

Area 2: სამართალწარმოება და საკუთრების უფლებები (5.82 ქულა, 56-ე ადგილი)
 წარმატებული ნაწილი: სამართლებრივი მთლიანობა (Legal Integrity) (6.24
ქულა). ეს მაჩვენებელი მიუთითებს სამართლებრივი სისტემის
სანდოობაზე. მიუხედავად იმისა, რომ საერთო ქულა დაბალია, ეს
კომპონენტი შედარებით უკეთესად არის შეფასებული, რაც
იმედისმომცემია.
 წარუმატებელი ნაწილი: სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობა (5.48
ქულა) და მიუკერძოებელი სასამართლოები (4.83 ქულა). ეს არის ამ
სფეროს ყველაზე სუსტი კომპონენტები. დაბალი ქულა პირდაპირ
მიუთითებს პოლიტიკური გავლენის რისკებზე სასამართლო სისტემაში,
რაც ძირს უთხრის კერძო საკუთრების დაცვას და ქმნის მნიშვნელოვან
გამოწვევებს ინვესტორებისთვის.

Area 3: ჯანსაღი ფული (8.90 ქულა, 40-ე ადგილი)
 წარმატებული ნაწილი: უცხოური ვალუტის საბანკო ანგარიშები (10.00
ქულა). საქართველო ამ კატეგორიაში მაქსიმალურ ქულას იღებს, რაც
ნიშნავს, რომ მოქალაქეებს და ბიზნესებს შეუძლიათ თავისუფლად
გამოიყენონ უცხოური ვალუტა, რაც ზრდის ეკონომიკურ მოქნილობას და
ნდობას ფინანსური სისტემის მიმართ.
 წარუმატებელი ნაწილი: ინფლაციის სტანდარტული გადახრა (2.49 ქულა).
ეს მაჩვენებელი, რომელიც იზომება ინფლაციის რყევებით, ჯანსაღი ფულის
სფეროს ყველაზე სუსტი კომპონენტია. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ
ინფლაციის პროგნოზირება რთულია, რაც აფერხებს გრძელვადიან
ინვესტიციებს და დანაზოგებს.

Area 4: საერთაშორისო ვაჭრობის თავისუფლება (8.77 ქულა, 19-ე ადგილი)
 წარმატებული ნაწილი: ტარიფები (9.90 ქულა) და კაპიტალისა და
ადამიანების გადაადგილების კონტროლი (9.70 ქულა). ეს კომპონენტები
საქართველოს უძლიერესი მხარეებია. თითქმის მაქსიმალური ქულა
მიუთითებს იმაზე, რომ ქვეყანას აქვს ძალიან დაბალი ტარიფები და

მინიმალური ბარიერები კაპიტალის მოძრაობისა და ადამიანების
თავისუფალი გადაადგილებისთვის.
 წარუმატებელი ნაწილი: სავაჭრო ბარიერების რეგულირება (5.75 ქულა). ეს
არის ყველაზე სუსტი კომპონენტი ამ სფეროში. დაბალი ქულა მიუთითებს
არატარიფულ ბარიერებზე, რომლებიც შესაძლოა აფერხებდნენ ვაჭრობას,
მაგალითად, ბიუროკრატიული პროცედურები ან კონკრეტული სავაჭრო
რეგულაციები.

Area 5: რეგულირება (7.62 ქულა, 14-ე ადგილი)
 წარმატებული ნაწილი: ბიზნესის რეგულირება (8.08 ქულა). ეს კატეგორია
საქართველოში ერთ-ერთი საუკეთესოა, რაც განპირობებულია ბიზნესის
მარტივი რეგისტრაციით და მინიმალური ბიუროკრატიული ბარიერებით.
 წარუმატებელი ნაწილი: შრომის ბაზრის რეგულირება (5.95 ქულა). ეს
სფეროს ყველაზე სუსტი კომპონენტია. დაბალი ქულა მიუთითებს შრომის
ბაზარზე არსებულ რეგულაციებზე, რომლებიც შესაძლოა ზღუდავდნენ
მოქნილობას, რაც საბოლოოდ აფერხებს დასაქმებასა და ეკონომიკურ
ზრდას.

საქართველოს ეკონომიკური მოდელი რეგიონის კონტექსტში
საქართველოს ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსში მიღწეული წარმატება
განსაკუთრებით შთამბეჭდავია, როდესაც მას რეგიონულ კონტექსტში
განვიხილავთ. ინდექსის მიხედვით, საქართველო მნიშვნელოვნად უსწრებს
თავის უშუალო მეზობლებს და წარმოადგენს რეგიონში ყველაზე თავისუფალი
ეკონომიკის მქონე ქვეყანას.
მაგალითად, 2023 წლის მონაცემებით:
 საქართველო 25-ე ადგილზეა 7.69 ქულით;
 სომხეთი 59-ე ადგილზეა 7.15 ქულით;
 აზერბაიჯანი 105-ე ადგილზეა 6.49 ქულით;
 თურქეთი 113-ე ადგილზეა 6.35 ქულით;

 რუსეთი 124-ე ადგილზეა 6.16 ქულით.
ეს სხვაობა აშკარად აჩვენებს, რომ საქართველოს ეკონომიკურმა რეფორმებმა
რადიკალურად შეცვალა ქვეყნის პოზიცია. ღია სავაჭრო პოლიტიკა, დაბალი
გადასახადები და ბიზნესის კეთების სიმარტივე ის უპირატესობებია, რომლებმაც
საქართველოს საშუალება მისცა, დაეშორებინა თავი რეგიონის ქვეყნებისგან და
გამხდარიყო მიმზიდველი საინვესტიციო და სავაჭრო ჰაბი.

საერთაშორისო აღიარება
საქართველოს წარმატება ეკონომიკური თავისუფლების ინდექსში არ არის
ერთადერთი საერთაშორისო აღიარება. ქვეყნის რეფორმების ეფექტურობა
დადასტურებულია სხვა გავლენიანი ორგანიზაციების ანგარიშებშიც, რაც
სტატიას კიდევ უფრო მეტ წონას შესძენს:
 მსოფლიო ბანკის Doing Business-ის ანგარიში: ამ ანგარიშის მიხედვით,
საქართველო წლების განმავლობაში მსოფლიოს საუკეთესო ქვეყნებს
შორის იყო ბიზნესის დაწყების სიმარტივის თვალსაზრისით. 2020 წლის
მონაცემებით, საქართველო მე-7 ადგილზე იყო მსოფლიოში.
 კორუფციის აღქმის ინდექსი: Transparency International-ის ამ ინდექსის
მიხედვით, საქართველო ერთ-ერთი ლიდერია რეგიონში კორუფციის
დაბალი დონით.
ეს ანგარიშები ადასტურებს, რომ საქართველოს ეკონომიკური პოლიტიკა
სწორად არის მიმართული და აქვს მყარი საფუძველი.

მომავალი რეკომენდაციები
მიუხედავად მნიშვნელოვანი პროგრესისა, საქართველო კვლავ აწყდება
გამოწვევებს, რომელთა გადაჭრა აუცილებელია გრძელვადიანი და მდგრადი
ეკონომიკური ზრდისთვის. სამართლებრივი სისტემის გაუმჯობესების გარდა,
სტატიას შეიძლება დაემატოს შემდეგი რეკომენდაციები:
 განათლების სისტემის რეფორმა: თანამედროვე ეკონომიკა მოითხოვს
მაღალკვალიფიციურ მუშახელს. განათლების ხარისხის გაუმჯობესება,

განსაკუთრებით პროფესიული განათლების მიმართულებით,
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ეკონომიკური ზრდისთვის.
 ჯანდაცვის სფეროს განვითარება: ჯანმრთელი მოსახლეობა
პროდუქტიული ეკონომიკის საფუძველია. ჯანდაცვის სისტემის
ეფექტურობის ამაღლება ხელს შეუწყობს სამუშაო ძალის ხარისხის
გაუმჯობესებას.
 კერძო სექტორის როლის გაძლიერება: მიუხედავად იმისა, რომ
სახელმწიფო სექტორი მცირეა, კერძო სექტორისთვის კიდევ უფრო მეტი
შესაძლებლობის მიცემა და მათი ინიციატივების წახალისება ქვეყნის
ეკონომიკას კიდევ უფრო მოქნილს და კონკურენტუნარიანს გახდის.

დასკვნა: მიღწევები და მომავალი გამოწვევები
საქართველოს ეკონომიკური თავისუფლების მაჩვენებლები ადასტურებს
ქვეყნის მნიშვნელოვან პროგრესს ბოლო ორი ათწლეულის განმავლობაში. 2018
წლის 23-ე ადგილი და 2023 წლის 25-ე ადგილი ისტორიული შედეგია, რაც
აჩვენებს, რომ საქართველო არის რეგიონის წარმატებული ეკონომიკური
ტრანსფორმაციის მაგალითი.
მიუხედავად ამ მიღწევებისა, ქვეყნის წინაშე კვლავ რჩება სერიოზული
გამოწვევები, განსაკუთრებით სამართალწარმოებისა და საკუთრების
უფლებების სფეროებში. ამ სფეროებში გაუმჯობესება აუცილებელია იმისათვის,
რომ საქართველო შეუერთდეს ეკონომიკურად ყველაზე თავისუფალი ქვეყნების
რიგს, რაც გამოიწვევს ინვესტიციების კიდევ უფრო მეტ მოზიდვას, ეკონომიკურ
ზრდას და მოქალაქეების კეთილდღეობის შემდგომ გაუმჯობესებას.

დეტალები: ავტორი: ახალი ეკონომიკური სკოლა –საქართველო; 03 ივლისი 2024

მოქმედი და მომავალი მასწავლებლების, ასევე ტრენერობით დაინტერესებული პირების საყურადღებოდ!

დეტალები: ავტორი: ახალი ეკონომიკური სკოლა –საქართველო; 01 აგვისტო 2025

📣 ახალგაზრდული ინიციატივების ფორუმი: ეკონომიკური თავისუფლება დიდებული საქართველოსთვის 🇬🇪🚀
2025 წლის 1-3 ნომბერი, თბილისი, საქართველოს უნივერსიტეტი

მიმართვა ყველა მომავალ რეფორმატორს!

მოწვევა და მონაწილეობის პირობები
თუ ხარ 15-19 წლის და გინდა გავლენა მოახდინო საქართველოს მომავალზე, ეს პროექტი შენთვისაა!
გაინტერესებს, როგორ მუშაობს ეკონომიკა 📈, რატომ არის მნიშვნელოვანი სამეწარმეო თავისუფლება 💼, დაცული საკუთრების უფლებები 🏡 და სამართლებრივი მიუკერძოებლობა ⚖️? თუ გინდა ჩაერთო ისეთი საკითხების გაუმჯობესებაში, როგორიცაა განათლების სისტემა 📚, ჯანდაცვის ხელმისაწვდომობა 🏥 და ინოვაციების წახალისება ✨, რათა ავაშენოთ დიდებული, ძლიერი, სამართლიანი და აყვავებული საქართველო, მაშინ შემოგვიერთდი!
📣 ჩვენ ვიწყებთ უნიკალურ პროექტს: „ახალგაზრდული ინიციატივების ფორუმი: ეკონომიკური თავისუფლება დიდებული საქართველოსთვის“!
✅ განაცხადის ბოლო ვადაა 27 ოქტომბერი!

შეავსე სარეგისტრაციო ფორმა: [განაცხადის ფორმა]

რა გელოდება ფორუმზე?
ეს არის 3-დღიანი ინტენსიური ფორუმი, რომელიც გაიმართება 1, 2 და 3 ნოემბერს.
150-ზე მეტ 15-19 წლამდე ახალგაზრდას გეძლევათ შანსი:
ჩაუღრმავდეთ ეკონომიკურ კვლევებს.
მიიღოთ მონაწილეობა დებატებში.
შეიმუშაოთ კონკრეტული საკანონმდებლო ინიციატივები, რომლებიც საქართველოს ეკონომიკურ თავისუფლებას გააუმჯობესებს.💡
იმუშაოთ გამოცდილ ექსპერტებთან და ფრეიზერის ინსტიტუტის პარტნიორ მკვლევარებთან ერთად! 🤩
თემატური კომიტეტები
თქვენ გადანაწილდებით 7 თემატურ კომიტეტად, რომლებიც ფრეიზერის ინსტიტუტის კვლევის ძირითად მიმართულებებს მოიცავს:
მთავრობის ზომა 🏛️
სამართლებრივი სისტემა და საკუთრების უფლებები ⚖️
მყარი ფული 💰
საერთაშორისო ვაჭრობის თავისუფლება 🌍
საკრედიტო ბაზრის რეგულირება 💳
შრომის ბაზრის რეგულირება 👷
ბიზნეს საქმიანობის რეგულირება ⚙️
რატომ არის ეკონომიკური თავისუფლება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი? 🌟
ფრეიზერის ინსტიტუტის კვლევა „ეკონომიკური თავისუფლება მსოფლიოში“ ნათლად ადასტურებს, რომ თავისუფალი ეკონომიკა ყოვლისმომცველი განვითარებისა და სტაბილურობის ქვაკუთხედია. რაც უფრო თავისუფალია ეკონომიკა, მით მეტია სარგებელი საზოგადოებისთვის.
ეკონომიკური თავისუფლების უმთავრესი უპირატესობები:
უპირატესობა
აღწერა
კეთილდღეობის ზრდა 💰
იზრდება მოსახლეობის შემოსავლები და ზოგადი კეთილდღეობა, რადგან თავისუფალი ეკონომიკა ქმნის მეტ შესაძლებლობას სამუშაო ადგილების შექმნისა და შემოსავლების გაზრდისთვის.
სიღარიბისა და კორუფციის შემცირება 📉
მცირდება სახელმწიფო ჩარევა და ბიუროკრატია, რაც ხელს უშლის კორუფციას და ქმნის თანაბარ, სამართლიან პირობებს ბიზნესისთვის.
გარემოს დაცვა 🌳
დაცული საკუთრების უფლებები კომპანიებს მეტ სტიმულს აძლევს, იზრუნონ გარემოზე და გამოიყენონ მდგრადი პრაქტიკა.
პოლიტიკური და სამოქალაქო უფლებების დაცვა 🕊️
ეკონომიკური თავისუფლება მჭიდროდ არის დაკავშირებული პოლიტიკურ თავისუფლებასთან, რაც საზოგადოების უფლებების აქტიურ დაცვას უწყობს ხელს.
ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება ⏳
უკეთესი ეკონომიკური პირობები იწვევს ჯანდაცვის გაუმჯობესებას და სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობის ზრდას.
სამეწარმეო აქტივობის წახალისება 👩‍💼
თავისუფალი ბაზარი ხელს უწყობს ინოვაციებს, ახალი ბიზნესების შექმნას და სამეწარმეო სულისკვეთების გაღვივებას.
ადამიანური კაპიტალის განვითარება 🧠
იზრდება ინვესტიციები განათლებაში, ტრენინგებსა და უნარების გაუმჯობესებაში, რაც მაღალკვალიფიციური მუშახელის შექმნას უწყობს ხელს.
კმაყოფილება საკუთარი ცხოვრებით 😊
როდესაც ადამიანებს აქვთ მეტი შესაძლებლობა, აკონტროლონ საკუთარი ეკონომიკური არჩევანი, იზრდება მათი კმაყოფილება.

ჩვენი ხედვა საქართველოსთვის
ფრეიზერის ინსტიტუტის კვლევა ნათელი გზავნილია: ეკონომიკური თავისუფლების ხელშეწყობა არის ფართო სოციალური და ჰუმანური განვითარების აუცილებელი პირობა.
📈 ჩვენ გვჯერა, რომ ეკონომიკური თავისუფლება არის საქართველოს განვითარების გასაღები. ის შექმნის შესაძლებლობებს თითოეული მოქალაქისთვის, წაახალისებს ინოვაციებს და უზრუნველყოფს სტაბილურ, აყვავებულ მომავალს.
ჩვენი მიზანია, ამ გზით საქართველო დიდებულ, სამაგალითო ქვეყნად ვაქციოთ – ეკონომიკურად ძლიერ, სამართლებრივად გამართულ და პოლიტიკურად დაცულ სახელმწიფოდ, სადაც მაღალია კეთილდღეობის დონე და სრულად არის დაცული სამოქალაქო უფლებები.
ჩვენ გვინდა, რომ შენც გახდე ამ მნიშვნელოვანი ცვლილებების ნაწილი და დაგვეხმარო საქართველოს უფრო ძლიერ და თავისუფალ ქვეყნად ქცევაში. 💪

ღონისძიების ადგილმდებარეობა 📍
სად ჩატარდება?
ფორუმი 1, 2 და 3 ნოემბერს ჩატარდება საქართველოს უნივერსიტეტში (მერაბ კოსტავას გამზირი #77ა, თბილისი) – დარბაზი #519 და აუდიტორიები.

მონაწილეობის საფასური და გადახდის წესი 💸
მონაწილეობის საფასური შეადგენს 100 ლარს.
ფასდაკლების სისტემა
მოიწვიე მეგობრები და მიიღე მნიშვნელოვანი ფასდაკლება! ყოველი ახალი მონაწილე, რომელსაც მოიწვევ, შეამცირებს შენსა და მოწვეული მონაწილეების საფასურს 15 ლარით თითოეულისთვის. (მაქსიმუმ 4 მეგობრის მოწვევა შეგიძლია, მინიმალური გადასახადი 40 ლარი).
მოწვეული მეგობრები
გადასახადი თითოეულისთვის
1
85 ლარი
2
70 ლარი
3
55 ლარი
4
40 ლარი

საფასურში შედის:
კვება: მსუბუქი სადილი, სასმელები და ჩაი/ყავის შესვენებები სამი დღის განმავლობაში. 🍔☕
ყველა საჭირო მასალა (სასწავლო მასალები, ბლოკნოტები და სხვ.). 📝
უნიკალური ქსელური კავშირები ექსპერტებთან და თანატოლებთან. 🤝
ფორუმში მონაწილეობის დამადასტურებელი სერტიფიკატი. 🏅
გადახდის ინსტრუქცია
გადახდა უნდა მოხდეს განაცხადის დამტკიცებიდან მომდევნო 2 დღის ვადაში.
ბანკი
ანგარიშის დასახელება
ანგარიშის ნომერი (IBAN)
საქართველოს ბანკი
ა(ა)იპ სასკოლო კლუბების ასოციაცია
GE65BG0000000101886866
თიბისი ბანკი
ა(ა)იპ სასკოლო კლუბების ასოციაცია
GE25TB7731736080100006

ადგილები შეზღუდულია, ამიტომ იჩქარე! გახდი ცვლილების შემოქმედი და დაეხმარე საქართველოს უფრო ძლიერ და თავისუფალ ქვეყნად ქცევაში! 🚀
ორგანიზატორები და პარტნიორები
ორგანიზატორები:
ახალი ეკონომიკური სკოლა - საქართველო 🏫
სასკოლო კლუბების ასოციაცია 👨‍🏫
პარტნიორები:
საქართველოს უნივერსიტეტი 🎓
პიქსელ აკადემია 🎨
🚀 შემოგვიერთდით – გახდით ფორუმის პარტნიორი!
ჩვენ ღია ვართ თანამშრომლობისთვის ყველა ორგანიზაციასთან, კომპანიასთან და ინსტიტუტთან, რომლებიც იზიარებენ ჩვენს ხედვას ეკონომიკური თავისუფლებისა და ახალგაზრდების განვითარების შესახებ.
თუ თქვენი ორგანიზაციისთვის პრიორიტეტულია:
სოციალური პასუხისმგებლობის პროგრამების გაძლიერება;
ახალი თაობის ლიდერების ფორმირებაში მონაწილეობა;
მაღალკვალიფიციური კადრების მომზადებაში წვლილის შეტანა;
ინოვაციური, თავისუფალი ეკონომიკური გარემოს შექმნის მხარდაჭერა.
მაშინ მოგიწოდებთ, გახდეთ ჩვენი ოფიციალური პარტნიორი! პარტნიორობა მოგცემთ უნიკალურ შესაძლებლობას, ჩაერთოთ 150-ზე მეტი მოტივირებული ახალგაზრდის განვითარების პროცესში, წარადგინოთ თქვენი ღირებულებები ფორუმის ფარგლებში და გააძლიეროთ თქვენი ბრენდის ცნობადობა ჩვენს სამიზნე ჯგუფში.
დაგვიკავშირდით დღესვე, რათა დეტალურად განვიხილოთ თანამშრომლობის საუკეთესო ფორმატი.

💖 მხარი დაგვიჭირეთ – გააკეთეთ დონაცია!
თქვენი ფინანსური მხარდაჭერა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია პროექტის მაღალი სტანდარტების შესანარჩუნებლად და მისი მდგრადობის უზრუნველსაყოფად. ყოველი შემოწირულობა მოხმარდება:
მაღალკვალიფიციური ექსპერტების მოწვევას და მათთან მუშაობის ორგანიზებას.
საჭირო მასალების შეძენასა და ლოგისტიკურ უზრუნველყოფას.
რეგიონებიდან ჩამოსული ახალგაზრდებისთვის ხელმისაწვდომობის გაზრდას.
საუკეთესო ინიციატივების შემდგომი ლობირებისა და გამოქვეყნების მხარდაჭერას.
თუ გჯერათ, რომ ეკონომიკური თავისუფლება არის საქართველოს განვითარების გასაღები, მოგიწოდებთ, გახდეთ ჩვენი დონორი! თქვენი წვლილი – ეს არის პირდაპირი ინვესტიცია საქართველოს მომავალ ლიდერებში.
დონაციისთვის შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი საბანკო ანგარიშები:
ბანკი
ანგარიშის დასახელება
ანგარიშის ნომერი (IBAN)
საქართველოს ბანკი
ა(ა)იპ სასკოლო კლუბების ასოციაცია
GE65BG0000000101886866
თიბისი ბანკი
ა(ა)იპ სასკოლო კლუბების ასოციაცია
GE25TB7731736080100006

Export to Sheets
თქვენი მხარდაჭერით, ჩვენ ერთად შევძლებთ, საქართველო ვაქციოთ დიდებულ, სამაგალითო ქვეყნად! 💪

დეტალები: ავტორი: ახალი ეკონომიკური სკოლა –საქართველო; 03 ივლისი 2024

ვინ უნდა დაადგინოს სახელმწიფო საზღვრების კვეთის წესები?
შემოგვიერთდით სახელწმიფო საზღვრების კვეთის და საერთაშორისო საიმიგრაციო პოლიტიკის სირთულეების შესახებ საჭირბოროტო საკითხის განხილვაზე!

დეტალები: ავტორი: ახალი ეკონომიკური სკოლა –საქართველო; 30 ივლისი 2025

საქართველოს წარმომადგენლებმა საერთაშორისო ეკონომიკურ ოლიმპიადაზე ბრინჯაოს მედლები მოიპოვეს! 🇬🇪🥉

საქართველოს უნივერსიტეტის, ახალი ეკონომიკური სკოლა – საქართველოს და სასკოლო კლუბების ასოციაციის სახელით დიდი სიამაყით გაცნობებთ, რომ 2025 წლის საერთაშორისო ეკონომიკური ოლიმპიადა (IEO – სეო), რომელიც ბაქოში, აზერბაიჯანში ჩატარდა , ჩვენი ქვეყნისთვის მნიშვნელოვანი შედეგებით დასრულდა! 🌍✨

85 ქვეყნის 258 მონაწილეს შორის, ჩვენმა გამორჩეულმა ახალგაზრდებმა —
📚 დემეტრე არდოტელმა, სსიპ ვლადიმირ კომაროვის თბილისის ფიზიკა-მათემატიკის N199 საჯარო სკოლის XI კლასის მოსწავლემ 👨‍🎓 და
📚 მირიან პაიკიძემ, სსიპ ანდრია რაზმაძის სახელობის ქალაქ ქუთაისის #41 ფიზიკა-მათემატიკის საჯარო სკოლის XII კლასის მოსწავლემ 👨‍🎓 —
ინდივიდუალურ კატეგორიაში 🥉 ბრინჯაოს მედლები მოიპოვეს!

👏 ვულოცავთ ამ ბრწყინვალე წარმატებას და ვუსურვებთ კიდევ ბევრ გამარჯვებას, როგორც საქართველოში, ისე მის ფარგლებს გარეთ! 🌟

გუნდურ ჩათვლაში საქართველომ 41-ე ადგილი დაიკავა —
ეს მართლაც შთამბეჭდავი შედეგია სადებიუტო გამოსვლისთვის! 🚀🇬🇪 ეს მხოლოდ დასაწყისია!

✨ განსაკუთრებული მადლიერება ეკუთვნის გუნდის წევრს, საბა ვაჩეიშვილს, შპს ბრიტანულ-ქართული აკადემიის XI კლასის მოსწავლეს 👨‍💼 — საერთაშორისო ეკონომიკური ოლიმპიადის (IEO – სეო) საქართველოს ტურის ერთ-ერთ გამარჯვებულს და იმ მოტივირებულ ახალგაზრდას, ვისი ინიციატივითაც საქართველომ პირველად მიიღო მონაწილეობა ამ მნიშვნელოვან საერთაშორისო კონკურსში.
🌟 დარწმუნებულები ვართ, რომ მას, როგორც მიზანმიმართულ და საქმეზე ორიენტირებულ ახალგაზრდას, წინ კიდევ მრავალი წარმატება ელის!
💬 ამავე ინიციატივის წამოწყებისთვის მადლობას ვუხდით და ვულოცავთ მის თანამოაზრეებსაც — საბა ბაკურაძეს და პეტრე ლაბარტყვას, რომლებმაც მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს საქართველოს ჩართვაში საერთაშორისო ეკონომიკურ ოლიმპიადაში.

🎉 ვულოცავთ საქართველოს გუნდის სხვა წევრებსაც:
👩‍🎓 თეკლე თუთბერიძეს — შპს ბრიტანულ-ქართული აკადემიის XI კლასის მოსწავლეს
👩‍🎓 ანა ტაბაღუას — შპს ბრიტანულ-ქართული აკადემიის XI კლასის მოსწავლეს
მათ ღირსეულად წარმოადგინეს ჩვენი ქვეყანა და ვამაყობთ ამით! 🇬🇪🙌

🏆 ეს მიღწევა უამრავი ადამიანის თავდაუზოგავი შრომის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა:

🙏 განსაკუთრებული მადლობა
საქართველოს უნივერსიტეტს, ახალ ეკონომიკურ სკოლა – საქართველოს და სასკოლო კლუბების ასოციაციას,
რომლებმაც უზრუნველყვეს ოლიმპიადის შესარჩევი კონკურსი და გვერდში ედგნენ ჩვენს გამარჯვებულებს საერთაშორისო ასპარეზზე. 📚🌍
თქვენი მხარდაჭერა ფასდაუდებელია!

🎓 გულითადად ვულოცავთ იმ სკოლებსაც, რომლებმაც აღზარდეს ჩვენი მედალოსნები და გუნდის სხვა ღირსეული წევრები:
📘 სსიპ ვლადიმირ კომაროვის თბილისის ფიზიკა-მათემატიკის N199 საჯარო სკოლა
📘 სსიპ ანდრია რაზმაძის სახელობის ქალაქ ქუთაისის #41 ფიზიკა-მათემატიკის საჯარო სკოლა
📘 შპს ბრიტანულ-ქართული აკადემია
თქვენი პედაგოგების შრომა და სკოლების მხარდაჭერა იყო ამ წარმატების მყარ საფუძვლად. მადლობა განათლებაზე ზრუნვისა და ახალგაზრდების შთაგონებისთვის! 🏫👏🇬🇪

💼 დიდი მადლობა ბატონ ჯონი მწარიაშვილს —
საქართველოს უნივერსიტეტის განათლებისა და კვლევების განვითარების სამსახურის უფროსს,
რომელმაც არა მხოლოდ უზრუნველყო ქვეყნის ოფიციალური მონაწილეობა ოლიმპიადაში, არამედ მთელი გუნდის გვერდით იდგა როგორც მენეჯერი, მრჩეველი და გულწრფელი მხარდამჭერი.
მისი ძალისხმევა და ადამიანური დამოკიდებულება გადამწყვეტი იყო ჩვენი მონაწილეების წარმატებისთვის. 🧭🇬🇪

🎓 უღრმესი მადლობა პროფესორ აკაკი ცომაიას —
ახალი ეკონომიკური სკოლის თანადამფუძნებელს, საქართველოს უნივერსიტეტისა და სხვა წამყვანი უნივერსიტეტების პროფესორს,
მედია-ექსპერტს და ეკონომიკური ლიტერატურის ავტორს.
მისმა პროფესიონალიზმმა ჩვენს ახალგაზრდებს მისცა საშუალება, გაევლოთ მაღალი დონის წინასაოლიმპიადო ტრენინგები. 📘📈

📅 2026 წლის საერთაშორისო ეკონომიკური ოლიმპიადისთვის (IEO – სეო) მზადება უკვე დაწყებულია! 🚀
გვსურს, მომდევნო შესარჩევი ეტაპი კიდევ უფრო მასშტაბური იყოს და მეტ ნიჭიერ მოსწავლეს მიეცეს მონაწილეობის შანსი. 🏫 მოსაწავლეებისგან ველით მიზანმიმართულ სწავლას, დიდ შრომას და არაერთ საერთაშორისო გამარჯვებას! 📚

დარწმუნებულნი ვართ, რომ ქართველი ახალგაზრდები კიდევ მრავალჯერ ასახელებენ საქართველოს საერთაშორისო ასპარეზზე! 🌟🌍

ჰეშთეგები:
#IEO2025 #EconomicsOlympiad #TeamGeorgia #BronzeMedalists #GeorgianYouth #FutureEconomists #GlobalTalents
#GeorgianPride #აესკო #ახალიეკონომიკურისკოლა #ახალგაზრდაეკონომისტები #წარმატება #განათლება #საქართველო
#ეკონომიკურიოლიმპიადა #საერთაშორისოწარმატება #ბაქო #მედალოსნები #GeorgianTalents #InspiringYouth
#მომავლისეკონომისტები #WeAreProud #უნივერსიტეტი #ახალისკოლა #სასკოლოკლუბები #OlympiadSuccess 🇬🇪🥇📈